.png&blockId=748a50ce-2f90-4457-8653-261c94d7087c)
Chia sẻ trải nghiệm, trăn trở về Toss, Design, System
Tháng trước, nhận được rất nhiều sự quan tâm nên Toss Design Conference đã được tiến hành với chủ đề toss, design, system (Toss Design System - hệ thống thiết kế Toss). Những designer của Toss đã chuẩn bị các session mang đến nhiều góc nhìn khác nhau về ‘Toss Design’.
Design system của riêng Toss giúp tiết kiệm thời gian 1000 giờ, ra mắt sản phẩm chỉ trong 5 tuần, phương pháp làm việc của Toss Product Designer, thiết kế ‘ăn tiền’, tái cơ cấu tổ chức Agile,.... những câu chuyện đa dạng về Toss Product Design đã được chính các designer ở Toss chia sẻ tại sự kiện này.
Ngoài ra, cũng có Q&A session dành cho những bạn có câu hỏi hay thắc mắc trong quá trình nghe các session. Các Toss designer đã trực tiếp trả lời những câu hỏi được các khán thính giả đưa ra, giải tỏa các thắc mắc của mọi người. Vậy chúng ta cùng xem Toss Design Conference đã được tiến hành như thế nào nhé?
14:30 - Tiếp đón khách mời tham dự
Thực sự đã có rất nhiều người đăng ký tham dự, không thể mời tất cả mọi người đến buổi Conference, chúng tôi cảm thấy vô cùng có lỗi. Buổi sáng hôm đó trời mưa nên ban tổ chức cũng có chút lo lắng, nhưng cuối cùng hội trường vẫn đầy kín người.
Chúng tôi cũng đã chuẩn bị siêu nhiều quà là các vật phẩm Toss dành cho những khách mời không quản đường xa tới tham gia sự kiện. Đặc biệt là có cả Bia Jeju đồng hành cùng chúng tôi! Nhờ có bia Jeju Wit Ale và quýt sấy thơm ngon được tài trợ mà sự kiện đã càng trở nên thoải mái, đủ đầy hơn.
15:00 - Giới thiệu sự kiện
△ Head of UX(User eXperience) Hui-yeon
Lý do Toss tổ chức buổi hội thảo lần này là gì? Nếu chia sẻ những kinh nghiệm và trăn trở mà Toss thu được qua quá trình thu hút rất nhiều user (Share the Learnings) thì chúng tôi kỳ vọng sẽ có thể đóng góp phần nào cho ngành IT, Start-up (Contribute to Industry), vì vậy chúng tôi tổ chức buổi này để có thể trò chuyện và chia sẻ với nhiều người hơn (Build the Community).
15:10 - Cách làm việc của các Product Designer tại Toss
△ Product Designer So Hyun
Những câu chuyện về cách thức trao đổi (communication) giữa các PD ở Toss được khái quát thông qua những ví dụ thực tế về cách designer suy nghĩ, thông qua thảo luận với các đồng nghiệp để đi đến quyết định trong những tình huống mà PD được đặt vào (việc mà tất cả mọi người đều tán thành, việc chỉ có một mình bản thân tán thành, việc mình đặc biệt phản đối).
Đặc biệt, Toss có một cơ chế gọi là 1/3 bucket. Nếu có item được nhận định chắc chắn là trải nghiệm ‘awesome’ (tuyệt vời) dựa trên logic cộng với trực giác của designer, team sẽ vận dụng cơ chế này để đề xuất team thực hiện item này một cách nhanh chóng.
Thông qua cơ chế này, khoảng 1/3 to-do list của mỗi sản phẩm sẽ có thể được chọn dựa vào phán đoán của designer. Có thể nói đây là văn hóa và thái độ của Toss team chứ không phải là một chế độ mang tính cưỡng chế, qua đó chúng tôi có thể duy trì được nét văn hóa xem xét thiết kế sản phẩm dựa trên trực giác của designer hơn là chỉ đánh giá về hiệu suất của item.
Cuối cùng, về lời đồn trong ngành rằng ‘Các designer ở Toss vừa lên kế hoạch, vừa phát triển, vừa theo dõi dữ liệu?’, với câu trả lời “chúng tôi đang hợp tác cùng với các bạn đồng nghiệp tài giỏi ở nhiều vị trí công việc khác nhau, đây là một môi trường hoàn hảo để designer có thể tập trung tuyệt đối vào việc thiết kế”, những hiểu lầm từ trước đến nay đã được giải quyết hoàn toàn.
15:25 - Design system giúp tiết kiệm 1000 giờ đồng hồ
△ Platform Designer Soo-young
Trong vài năm trở lại đây, hệ thống thiết kế của các doanh nghiệp IT (MD của Google, HIG của Apple, DLS của Airbnb…) đang được ca ngợi. Toss cũng trải qua nhiều lần thử nghiệm để tạo ra quy trình, cũng như cho ra đời TDS (Toss Design System) như một kết quả của quy trình đó. Qua những ảnh chụp, video quay lại màn hình thực tế, diễn giả đã chia sẻ với tất cả mọi người về việc TDS đang được áp dụng trong các sản phẩm Toss như thế nào.
Lý do cần có TDS là, không phải chỉ mỗi designer sử dụng hệ thống này mà cả các developer cũng cùng sử dụng. Designer chỉ cần vận dụng các symbol đã được chuẩn bị sẵn để rút ngắn thời gian làm việc, tương tự, developer cũng có thể sử dụng các component đã được định nghĩa sẵn và nâng cao hiệu suất công việc của mình. Ở Toss team, mọi người đều đang sử dụng các TDS riêng cho Android, iOS, web để thực hiện công việc.
Nếu quy hiệu suất công việc mà TDS mang lại ra con số thì quả thực là con số đáng ngạc nhiên. Thời gian trung bình mà 1 maker tiết kiệm được trong 1 ngày với việc sử dụng TDS được tính là khoảng 1 giờ, nhưng trong thời gian tái cơ cấu là 6 tháng thì một người đã tiết kiệm được tổng 125 giờ, tổng thời gian mà tất cả maker của Toss team tiết kiệm được là 4500 giờ. Vậy là các maker của Toss team đã có thể đầu tư khoảng thời gian 562 ngày kia vào thực hiện những đổi mới khác.
Design system đã được tổ chức tốt từ ban đầu, và nếu có thể liên tục phát triển nó, chúng ta sẽ được trải nghiệm một điều tưởng chừng kỳ lạ là qua thời gian, quy mô sản phẩm lớn hơn, nhưng gánh nặng về thiết kế lại giảm đi. Nếu quản lý tốt hệ thống thì có thể tối ưu gánh nặng về thiết kế về gần như bằng 0, Toss team đang mong đợi sức ảnh hưởng (impact) này.
15:55 - Launching sản phẩm chỉ trong 5 tuần
△ Product Designer Yoon-ie
Toss team đang làm ra rất nhiều sản phẩm. Để kiểm tra xem một sản phẩm có thuyết phục được khách hàng hay không thì cần phải phát triển được sản phẩm trong thời gian ngắn. Để làm được điều đó, chúng ta cần phải tập trung vào “Minimum Feature” - một trong những nguyên tắc sản phẩm (Product Principle) của Toss. Thay vì tập trung vào những thứ ‘nên có’, cần tập trung vào những thứ ‘không thể thiếu’, từ đó cắt bỏ những spec không cần thiết.
Vậy từ thiết kế, phát triển đến hoàn thiện luồng (flow) cuối cùng mất khoảng mấy ngày? Nhờ có TDS, những việc đó có thể thực hiện chỉ trong vòng 2 ngày. Trước khi ra mắt sản phẩm, team sẽ trải qua 1 tuần kiểm thử (test) cuối cùng. Khoảng thời gian này chỉ bắt bug có khi còn thiếu, thế nhưng thực tế thì có những trường hợp thực hiện nâng cấp chức năng hay developer có những đề xuất ngược lại ngay trong thời điểm này. Vì chúng tôi là một team mạnh về ownership nên mới có thể đạt được tốc độ và chất lượng như vậy.
Thời gian cho đến khi ra mắt sản phẩm chỉ mất 5 tuần. Với sản phẩm ‘tài khoản chung’ mà silo của Yoon-ie đã phát triển, team đang chuẩn bị một pivot tập trung vào điều Toss hiểu rõ hơn. Thông qua session giới thiệu về sự hỗ trợ mang tính hệ thống của TDS, trách nhiệm và quyền hạn theo vai trò của mỗi cá nhân, tốc độ và chất lượng có thể đảm bảo nhờ văn hóa tổng thể của Toss team, những tò mò bấy lâu về phương thức làm việc cũng như văn hóa của Toss team đã được truyền tải hiệu quả.
16:10 - Thiết kế ‘ăn tiền’
△ Product Designer Seungwon
Với câu hỏi “Rốt cuộc thì có thể vừa đảm bảo trải nghiệm người dùng vừa kiếm được tiền không?”, Seungwon đã trả lời “Có thể” một cách đầy tự tin, sau đó chia sẻ kinh nghiệm có được trong quá trình thiết kế dịch vụ đề xuất thẻ. Seungwon đã làm thế nào để vừa giữ đúng nguyên tắc thiết kế sản phẩm của Toss mà vừa đạt được thành quả tăng 40% số thẻ 1 người click, tăng 60% lượng phát hành thẻ?
Đó là vì team đã lắng nghe và thấu hiểu được cả hai phía khách hàng (người dùng, đối tác) thực sự cần gì, nghĩ gì để từ đó chọn phương hướng có thể giải quyết từng vấn đề một. Sau khi theo dõi kỹ lưỡng khuôn mẫu hành động của người dùng cũng như các dữ liệu, team đã tìm ra được chính xác đặc trưng của những user đang sử dụng dịch vụ của Toss, từ đó thiết kế ra dịch vụ đề xuất phù hợp với từng cá nhân ‘có logic rõ ràng’ dựa trên cơ sở thông tin tài chính cá nhân.
Trong quá trình này, cần phải theo dõi sát sao mẫu hành động của người dùng để kiểm tra xem con đường đang đi có đúng hướng. Dù có thể hơi chậm, nhưng là đi theo ‘chính đạo’ thay vì đường tắt, nên có thể đảm bảo được cả trải nghiệm người dùng và kiếm được tiền.
16:55 - Tái cơ cấu toàn diện tổ chức Agile
△ Product Designer Sungkwon
Tháng 2 năm nay, Toss đã thực hiện cải tổ toàn diện, có thể ví như một ‘Big Bang’ (vụ nổ lớn). Vì cùng lúc đổi cả style và cấu trúc nên cũng có feedback là có hơi gây hoang mang, nhưng thực ra thì sự cải tổ được thực hiện không phải chỉ mang ý nghĩa nhìn thấy bên ngoài. Sungkwon đã chia sẻ chi tiết về lịch sử của sự cải cách toàn diện dịch vụ đó.
Toss team là tổ chức theo mô hình Agile, từ trước đến nay Toss luôn giữ văn hóa chạy thật nhanh để đạt được chỉ số. Trong quá trình này, không thể tránh khỏi có nhiều ‘nợ’ dịch vụ dần xuất hiện. Ví dụ như những trang bị đẩy khỏi vị trí ưu tiên sẽ bị bỏ mặc, dịch vụ được thêm vào từng chút một, dẫn đến phát sinh sự thiếu liền mạch, trải nghiệm người dùng có thể bị gián đoạn ở đâu đó. Cải tổ toàn diện chính là để trả những ‘món nợ’ dịch vụ đó, hướng tới cung cấp dịch vụ được trau chuốt chi tiết hơn, hoàn thiện hơn.
Hơn tất cả, lần cải tổ toàn diện này của Toss còn mang ý nghĩa lớn trong việc mang tới những thay đổi trong nội bộ team. Khung cảnh văn phòng đi tới đâu cũng thấy bảng biểu, chỉ số đã được thay đổi toàn bộ. "Ý tưởng tuyệt vời nhất, táo bạo nhất mà bạn có thể nghĩ ra là gì?" “Good is the enemy of Great” (tạm dịch: Tốt là kẻ thù của Vĩ đại),... nhiều thông điệp có thể được nhìn thấy ở mọi nơi trong văn phòng, nhờ môi trường này mà có lẽ phạm vi nói chuyện của các thành viên trong team đã được mở rộng. Đây là động lực cho cả team suy nghĩ lại về phương hướng dịch vụ lâu dài và làm mới quyết tâm của Toss để giữ vững quan điểm lấy khách hàng làm trọng tâm.
17:20 - Q&A và bốc thăm may mắn
Ở Q&A session, chúng tôi đã nhận được rất nhiều câu hỏi đa dạng. Ngoài “One Thing per One Page” ra thì Toss còn có những nguyên tắc thiết kế nào nữa, trường hợp cần thêm component thuộc dạng mới thì quy trình thêm vào TDS như thế nào, cải tổ toàn diện đem đến ảnh hưởng như thế nào đối với thành quả về chỉ số, cơ cấu của Toss team giúp ích thế nào cho sự phát triển năng lực cá nhân của thành viên,.... rất nhiều câu hỏi mà những người làm design thắc mắc muốn tìm hiểu đã được đưa ra và trả lời ngay tại sự kiện.
Cuối cùng là sự kiện bốc thăm may mắn. Trong số những bạn đăng ảnh kèm hashtag #TossDesignSystem lên Instagram, chúng tôi đã bốc thăm chọn ra 3 bạn may mắn để gửi tặng airpod, Apple Watch! Chúng mừng các bạ :)
Những khán giả nhiệt huyết
Thực sự cảm thấy mọi người đã tham gia buổi hội thảo với tinh thần tận hưởng từng session thật trọn vẹn, không bỏ lỡ dù 1 giây 1 phút. Ở mọi session, tiếng chụp ảnh từ camera không hề ngơi nghỉ,
TDS session là lần đầu tiên được chia sẻ ra bên ngoài, cũng là chủ đề nhiều người hết sức quan tâm, và quả thực đã nhận được sức nóng cực lớn, khiến hội trường ngập tràn trong tiếng chụp ảnh không ngớt.
Chân thành cảm ơn tất cả những bạn đã tham gia, lấp đầy kín hội trường không còn một chỗ trống
Cảm ơn các bạn rất nhiều vì đã nhiệt tình đồng hành cùng chúng tôi, miệt mài ghi lại những câu chuyện của chúng tôi vào sổ tay, máy tính, ipad…
Những đánh giá sống động, nhân đôi cảm xúc
“Cảm ơn các bạn đã chuẩn bị sự kiện vô cùng kỹ lưỡng. Từ những món quà hay góc đồ ăn nhẹ ở cửa đã thực sự khiến mình rất thích. Chương trình được MC dẫn điềm đạm, mượt mà, các diễn giả đều tập trung vào đưa dẫn chứng để diễn thuyết một cách chuyên nghiệp, giúp mình có thể nghe một cách nhập tâm.”
“Tôi cảm thấy như thể Toss đang theo đuổi Hiphop vậy. Dù ai nói ngả nói nghiêng, team vẫn luôn giữ vững triết lý và niềm tin để viết nên những lời hát của riêng mình. Nội dung các session đều mang tính ứng dụng, không chỉ áp dụng cho những tổ chức quy mô lớn như Toss mà cũng rất phù hợp với các tổ chức có quy mô nhỏ hơn. Tôi cũng rất thích vì được nghe nhiều câu chuyện rất thực tế, khiến tôi có suy nghĩ ‘Quả thực là team này ngày hôm qua cũng vừa làm việc như vậy’. Cuối cùng, tôi thấy tổng thể sự kiện đã được ‘thiết kế’ theo bố cục rất chặt chẽ. Tôi thực sự bị ấn tượng bởi thiết kế hướng đến người dùng của các bạn không chỉ là dành cho sản phẩm, mà có thể cảm nhận được rõ nét qua toàn bộ sự kiện.”
“ Buổi diễn thuyết tuyệt nhất mình được nghe gần đây. Mình đã được trải nghiệm chân thực thế nào là làm việc một cách thông minh. Mình cũng đã có suy nghĩ muốn được làm việc chung với những người thông minh như vậy. Thực sự được truyền cảm hứng.”
“Với những chia sẻ về Toss Design System, các bạn đã giúp mọi người tiến bộ thêm một bậc. Mình rất vui vì đã được trải nghiệm, dù là gián tiếp, một văn hóa tổ chức cũng như văn hóa design chapter lần đầu được thấy tại Hàn Quốc. Mình cũng đã học được rất nhiều về thái độ mà một designer cần có. Cảm ơn các bạn.”
“Mình có ấn tượng là những giá trị như Focus on Impact, One Thing per One Page đều được các maker tiếp nhận một cách tự nhiên. Những yếu tố như designer ‘tích cực đứng về phía người dùng’ để cải thiện hiệu quả sử dụng cũng như cố gắng để tạo ra ảnh hưởng, và toàn bộ nhóm maker đều ủng hộ điều này cũng thực sự rất tuyệt vời. Bình thường thì khó có thể công khai chi tiết quá trình và kết quả như thế này, nhưng các bạn đã chia sẻ cặn kẽ hết mức có thể, nhờ thế mà team mình cũng có được ý tưởng về cách áp dụng vào dịch vụ của mình. Những session chất lượng thế này lại đến từ những designer ở một công ty, thực sự phải cảm thán lần nữa về tiềm lực của Toss team. Đúng là một team siêu giỏi!”
“Mình nghĩ là nền tảng của tất cả các session đều là ‘Tổ chức của chúng tôi luôn tin tưởng lẫn nhau’. Dù không trực tiếp nhấn mạnh về văn hóa Toss, mình vẫn có thể cảm nhận rõ điều đó. Mình đăng ký tham gia sự kiện là vì tò mò designer ở Toss làm việc như thế nào, thế nhưng cuối cùng lại cảm động bởi văn hóa doanh nghiệp của Toss. TDS, hay 1/3 bucket, có lẽ có thể thực hiện được đều là nhờ nền tảng văn hóa tin tưởng lẫn nhau.
“Mình có thể cảm nhận rõ rằng Toss team luôn quyết liệt thảo luận và không ngừng trăn trở để tạo ra được sản phẩm tốt, điều này khiến mình rung động. Mình đã có được động lực để bản thân cố gắng và phát triển hơn ở công ty. Dù không phải designer hay developer, nhưng mình thấy các nội dung đều rất thú vị, và mình lại muốn được nghe thêm chia sẻ từ communication team hay marketing team của Toss. Thấy toàn bộ các thành viên Toss (ngay đến cả CEO) đều trả lời hết các thắc mắc, tin đồn về Toss trong phòng chat Kakao mở, mình đã nghĩ ‘Ồ, team này không hề chạy trốn khi có vấn đề mà chọn đối đầu trực diện’. Tâm thế thành thực và tích cực này chắc chắn sẽ góp sức lớn trong quá trình phát triển, mở rộng của Toss.
Bạn biết gì chưa? Toss team đang tuyển dụng đó!